Posts

Showing posts from April, 2023

Satyendra Nath Bose-Mathematics Scientist

Image
  सत्येंद्र नाथ बोस (1 जानेवारी 1894 - 4 फेब्रुवारी 1974) हे सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रात विशेषज्ञ असलेले भारतीय गणितज्ञ आणि भौतिकशास्त्रज्ञ होते. बोस सांख्यिकी आणि बोस कंडेन्सेटच्या सिद्धांताचा पाया विकसित करण्यासाठी 1920 च्या सुरुवातीच्या काळात क्वांटम मेकॅनिक्सवर केलेल्या कामासाठी ते प्रसिद्ध आहेत. रॉयल सोसायटीचे फेलो, त्यांना भारत सरकारने 1954 मध्ये भारताचा दुसरा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार, पद्मविभूषण, प्रदान केला.   Bose at Dhaka University in the 1930s बहुविज्ञान, त्याला भौतिकशास्त्र, गणित, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र, खनिजशास्त्र, तत्त्वज्ञान, कला, साहित्य आणि संगीत यासह विविध क्षेत्रांमध्ये रुची होती. सार्वभौम भारतातील अनेक संशोधन आणि विकास समित्यांवर त्यांनी काम केले.     बोस यांचा जन्म कलकत्ता (आता कोलकाता) येथे झाला, बंगाली कायस्थ[११] कुटुंबातील सात मुलांपैकी ते सर्वात मोठे. त्याच्या पश्चात सहा बहिणी असलेला तो एकुलता एक मुलगा होता. बंगाल प्रेसिडेन्सीमधील नादिया जिल्ह्यातील बारा जागुलिया या गावात त्यांचे वडिलोपार्जित घर होते. त्यांचे शालेय शिक्षण वयाच्या पाचव्या वर्...

Dattatreya Ramchandra Kaprekar- Mathematics Scientist

Image
  दत्तात्रेय रामचंद्र कापरेकर (मराठी: दत्तात्रेय रामचंद्र कापरेकर; १७ जानेवारी १९०५ - १९८६) हे भारतीय मनोरंजक गणितज्ञ होते ज्यांनी कापरेकर, हर्षद आणि स्वसंख्येसह अनेक नैसर्गिक संख्यांचे वर्णन केले आणि कापरेकरांच्या स्थिरांकाचा शोध लावला, ज्याचे नाव त्यांच्या नावावर आहे. औपचारिक पदव्युत्तर प्रशिक्षण नसतानाही आणि शाळेत शिक्षक म्हणून काम करत असतानाही, त्यांनी मोठ्या प्रमाणावर प्रकाशित केले आणि मनोरंजनात्मक गणित मंडळांमध्ये ते प्रसिद्ध झाले. त्यांनी मुंबई विद्यापीठात प्रवेश घेतला आणि 1929 मध्ये त्यांची पदवी प्राप्त केली. कोणतेही औपचारिक पदव्युत्तर प्रशिक्षण न घेता, त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत (1930-1962) ते देवलाली महाराष्ट्र, भारतातील सरकारी कनिष्ठ शाळेत शिक्षक होते. ठिकठिकाणी सायकल चालवत तो खाजगी विद्यार्थ्यांना अपारंपरिक पद्धतीने शिकवत, आनंदाने नदीकाठी बसून "प्रमेयांचा विचार करत". आवर्ती दशांश, जादूचे वर्ग आणि विशेष गुणधर्म असलेले पूर्णांक यासारख्या विषयांबद्दल लिहून त्यांनी विस्तृतपणे प्रकाशित केले. त्यांना ‘गणितानंद’ म्हणूनही ओळखले जाते. मोठ्या प्रमाणात एकट्याने काम करतान...

Mathematics Scientiest -Bhaskaracharya

Image
  भास्कर II (c. 1114-1185), भास्कराचार्य ("भास्कर, शिक्षक") म्हणूनही ओळखले जाते, आणि भास्कर I सह गोंधळ टाळण्यासाठी भास्कर II म्हणून ओळखले जाते, हे भारतीय गणितज्ञ आणि खगोलशास्त्रज्ञ होते. श्लोकांवरून, सिद्धान्त शिरोमणी (सिद्धांतशिरोमणी) या त्यांच्या मुख्य कृतीतून असा अंदाज लावता येतो की त्यांचा जन्म १११४ मध्ये विज्जदविडा (विज्जलविडा) येथे झाला आणि चाळीसगावातील पाटण शहर मानल्या जाणार्‍या पश्चिम घाटातील सह्याद्री पर्वतरांगांमध्ये त्यांचे वास्तव्य होते. विद्वानांनी महाराष्ट्रातील सध्याच्या खान्देश भागात स्थित आहे.स्मारकावर अमर झालेले ते एकमेव प्राचीन गणितज्ञ आहेत. महाराष्ट्रातील एका मंदिरात, त्यांचा नातू चांगदेव याने तयार केलेला एक शिलालेख, भास्कराचार्यांच्या त्यांच्या आधीच्या अनेक पिढ्यांपासून तसेच त्यांच्या नंतरच्या दोन पिढ्यांचा वंशपरंपरा दर्शवतो.कोलब्रुक हे भाषांतर करणारे पहिले युरोपियन होते (1817) भास्कराचार्य II च्या गणितीय क्लासिक्समध्ये गोदावरीच्या काठावर राहणारे महाराष्ट्रीयन ब्राह्मण असे कुटुंबाचा उल्लेख आहे. विद्वान, गणितज्ञ आणि खगोलशास्त्रज्ञांच्या हिंदू देशस्थ ब्राह...